Байка Дзмітрыева "Муха": гісторыя стварэння, мараль

«Мы аралі» - крылаты выраз, якое характарызуе дзеянні гультаёў, якія прыпісваюць сабе чужыя дасягненні. Крыніцай яе з'яўляецца твор XIX стагоддзя. Але надзённа сваёй гэтая фраза і праз дзвесце гадоў не згубіла. Байка Дзмітрыева «Муха» - невялікае павучальных твор, якое, як і іншыя творы ў гэтым жанры, заўсёды будзе актуальным.

руская байкапісец

З басне ў рускай мове, перш за ўсё, асацыюецца прозвішча Крылова. Але стваральнікам не толькі выдатных песень і казак, а таксама і павучальных вершаў быў Іван Дзмітрыеў. Байка «Муха» - гэта адзін з яго перакладаў з французскай мовы. Як і іншыя творы, створаныя ў жанры, якія бяруць вытокі яшчэ ў антычнай літаратуры, яна з'яўляецца ўпрыгожваннем творчасці рускага паэта. Твор адрозніваецца лёгкім мовай, што характэрна больш для послепушкинской эпохі. Пераклад Дзмітрыева валодае свабоднай і плыўнай версіфікацыі.

Сатыра і сюжэт

Важнае месца ў творчай дзейнасці гэтага аўтара займала сатыра. Яе ён, як правіла, накіроўваў у адрас бясталентных выдумшчыкаў доўгіх од. У часы Ламаносава і Дзяржавіна падобных графаманаў было поўным-поўна. Але - і гэта пацвярджае байка Дзмітрыева «Муха» - просты чалавечы загана не мяняе свайго твару. Гультайства, глупства і хвальба сустракаліся ў пушкінскія часы і праяўляюцца ў той жа форме ў сучасных людзей.

Байка апавядае пра тое, як бык-працаўнік вяртаецца пасля цяжкіх прац на заслужаны супакой. А на рагах у яго абыякава сядзіць муха. Сустракаючы сваю сяброўку, яна выхваляецца працамі, якія нібыта нядаўна здзейсніла. Кароткую фразу «мы аралі» гераіня байкі кідае як бы між іншым, не толькі пераконваючы суразмоўніцу, але як быццам і сама і ўпэўненыя, што яна - удзельніца выкананых работ.

Пераклад твора французскага аўтара

Вядома, што рускія выдумшчыкі баек чэрпалі сюжэты ў творчасці французскіх паэтаў. Адносна таго, на падставе якога першакрыніцы створана байка Дзмітрыева «Муха», існуе некалькі меркаванняў. Аднак аўтараў, тварылі ў гэтым жанры, аб'ядноўвала тое, што пераклады іх адрозніваліся вольным стылем. Калі выказаць здагадку, што твор Дзмітрыева запазычанае з творчасці французскага паэта Лафантэна, то па зместу «Муха» найбольш блізкая байцы «Муха і дарожныя».

Гэты твор таксама перакладзена Іванам Крыловым. Але ў выкананні Дзмітрыева муха не гэтак назойлівая і актыўная. Яна бесклапотна размясцілася на рогах быка, калі гэты вяртаўся з плуга пасля праведных прац. Што Выхвальная гераіня верша рабіла перш, невядома. Але, сустрэўшы сваю сястру, на пытанне аб тым, адкуль шлях трымае, яна нядбайна кідае фразу: "Адкуль? Мы аралі ». У гэтых словах схаваная самаўпэўненасць, жаданне прыпісаць сабе чужыя заслугі. У персанажа Крылова характар больш няўрымслівы. Тут галоўныя заганы - глупства і залішняя мітусня.

пераклад Эзопа

Лафантэн ня з'яўляўся стваральнікам арыгінальнага жанру. Свае творы ён пісаў на аснове твораў старажытнагрэцкага аўтара, існаванне якога знаходзіцца пад сумневам і сёння. Гэтаму полулегендарный паэту ўсё ж належыць байка «Мухі». Яна апавядае пра прагнасці, якая прыводзіць да згубы. Сэнс гэтага антычнага творы можна звесці да мудрых слоў Петраркі: «Ведай мяжа хаценняў». Іншую павучальных мэта мае байка «Муха». Дзмітрыеў ўклаў у сваё невялікае верш сатырычны погляд на спалучэнне такіх непрывабных чалавечых якасцяў, як хітрасць, глупства, лянота, ілжывасць, хвальба. Сумесь гэтых заганаў у адным са сваіх суразмоўцаў сустракаў хоць бы раз кожны чалавек.

унікальнасць байкі

Непаўторная па змесце байка «Муха». Дзмітрыеў, магчыма, і перавёў твор аднаго з французскіх аўтараў, якія, у сваю чаргу, скарысталіся Старагрэцкая крыніцамі, але зрабіў гэта вельмі тонка і па-майстэрску. Чалавечыя недахопы ва ўсе часы аднолькава непрывабныя. Рускі паэт дзякуючы свайму лёгкаму стылю перадаў гэтак тонкія адценні, што мог бы не ў сусветнай літаратуры можна знайсці нешта ідэнтычны.

стыль Дзмітрыева

Байка Дзмітрыева «Муха» вельмі лаканічная. Для таго каб перадаць асноўную думку, аўтару спатрэбілася ўсяго дзесяць радкоў. Мараль байкі «Муха» Дзмітрыеў вывеў у адной фразе. Паэт у павучальных канцоўцы кажа пра тое, што падобнае нярэдка сустракаецца ў жыцці. І, нібы звяртаючыся да чытача, пытаецца пра тое, ці здаралася яму калі-небудзь чуць самаўсхваленне, якая не мае пад сабой ніякай падставы. Выхвальства і лянота ён выкрывае на прыкладзе паводзінаў сваёй гераіні, надзяляючы яе выключна распаўсюджанымі чалавечымі заганамі. Мараль байкі «Муха» Дзмітрыеў сфармуляваў у чатырох радках, дзе і падвёў вынік сваёй сатыры на людзей, якія пакутуюць фанфаронством і гультайства.

Больш за восемдзесят твораў у павучальных жанры стварыў Іван Дзмітрыеў. Байка «Муха», нягледзячы на малы аб'ём, - адна з самых яркіх. Варта сказаць: гэты твор перакладзена на нямецкую мову, што кажа аб яго унікальнасці. Падобныя сатырычныя вершы сфармаваліся ў французскай літаратуры. Але далейшае развіццё атрымалі ў літаратурах іншых краін.

замест пасляслоўя

Адзін са стваральнікаў твораў у самабытным стылі, які ўмоўна можна назваць жанрам "руская байка", - І. І. Дзмітрыеў. "Муха" - сачыненне, якое, разам з творамі іншых рускіх сатырыкаў, павінна быць вядома сучаснаму чытачу. Высмейваючы недахопы, кароткае апавяданне выконвае важную маральную функцыю. Бо пакуль існуюць у свеце людзі, якія аддаюць перавагу не дзейнічаць, а толькі знаходзіцца побач з тымі, хто працуе, актуальнасць не страціць байка Дзмітрыева «Муха».