Арабскія літары: асаблівасці іх напісання. арабская алфавіт

У адрозненне ад большасці моў свету, арабскія літары пішуцца «вязьмом», злучаючыся ў слове адзін з адным. Пры гэтым усё роўна, напісаны тэкст ад рукі або друкаваны. Яшчэ адна асаблівасць, да якой не адразу прывыкаюць пачаткоўцы вывучаць арабскую мову, - напісанне тэксту справа налева. Давайце разбярэмся ў асаблівасцях напісання і транскрыпцыі літар арабскай мовы.

Агульныя прынцыпы арабскай мовы

Толькі Каран, а яшчэ навуковая, дзіцячая і навучальная літаратура пішуцца з выкарыстаннем галосных, у астатніх выпадках словы запісваюцца без агаласоўкі. Менавіта таму пры напісанні транскрыпцыі арабскі тэкст ня транслітэруюцца, а пішацца так, як варта прамаўляць. Перад тым як пачаць пісаць транскрыпцыю, в слова і прапановы уносіцца агаласоўка.

Пры напісанні тэкстаў з агаласоўкі выкарыстоўваюцца часцей за ўсё Дам, ФАТХ і кясра (знакі галосных), шадда (знак падваення) і танвин (сустракаецца вельмі рэдка і з'яўляецца знакам нунации).

Часам можна ўбачыць у тэксце сукун (знак адсутнасці галоснай літары) і Васіль (знак адсутнасці гартаннай з'яднання), а таксама Хамза (аддзяляе два галосных гуку адзін ад аднаго).

асаблівасці транскрыпцыі

Наяўнасць унікальных гукаў (фарингальных, эмфатических, межзубных), якія адсутнічаюць у большасці еўрапейскіх моў, значна ўскладняюць задачу для чалавека, які спрабуе арабскія літары перавесці ў транскрыпцыю. Бо такі гук можна перадаць толькі прыблізна.

На сённяшні дзень існуе два выгляду транскрыпцыі. Навуковая - з максімальна дакладным вымаўленнем, і практычная, якая дазваляе прыблізна адлюстраваць, як вымаўляюцца арабскія літары. Пераклад, а дакладней, транслітарацыя ажыццяўляецца з дапамогай сімвалаў рускага або лацінскага алфавіту. Самыя вядомыя транскрыпцыі, як практычныя, так і навуковыя, былі распрацаваны арабистами Крачковской і Юшманова.

алфавіт

Ад фінікійцаў прыйшоў да арабам алфавіт. Ён уключае ў сябе не толькі ўсе іх літары, але таксама графічныя выявы спецыфічных для дадзенага мовы гукаў. Гэта такія арабскія літары, як "са" (аналагічны мяккаму межзубных англійскай th), "ха" (гук выдыху, падобны да таго, які выдае сабака пры дыханні), "заль" (звонкі гук, які атрымаецца, калі паставіць кончык мовы паміж зубоў і вымавіць "са"), "дад" (атрымаецца, калі вымавіць гук «д» і пры гэтым адвесці мову назад і злёгку апусціць сківіцу), "за" (эмфатический гук, падобны «з», але вымаўляецца пры адвядзенні таму мовы і лёгкім апушчэнні ніжняй сківіцы), "Гайна" (падобны па гучанні на грассирующее французскае "р").

Варта згадаць, што ўсе літары арабскага алфавіту з'яўляюцца зычнымі. Для абазначэння галосных выкарыстоўваюцца спецыяльныя Надрадковы або падтэкставыя знакі-агаласоўкі, якія абазначаюць гукі "і", "у" і "а".

Але калі паслухаць гаворка чалавека, які гаворыць на арабскай, то чуваць і іншыя галосныя. Гэта звязана з рознымі варыяцыямі вымаўлення ў межах сугучных гукаў. У залежнасці ад зычнай знак-агаласоўка можа гучаць як «э» (у большасці выпадкаў), а у складах-дыфтонгаў і з цвёрдымі зычнымі набывае «о» -вобразны гучанне. Са знакам «сукун» яе ўжо прамаўляюць з ярка выяўленым гучаннем «е».

Знак-агаласоўка «і» можа пераўтварыцца ў «ы» з цвёрдымі зычнымі, а вось агаласоўка «у» рэдка мяняе сваё гучанне на іншае ў класічным арабскай мове, але ў некаторых дыялектах сустракаецца пераход у гук «о».

Колькі літар у арабскай алфавіце? Іх 28 і ўсе яны зычныя (выключэннем з'яўляецца першая літара алфавіту - «алиф»). Адна літара заўсёды супастаўная аднаму гуку. Напрыклад, літара "ба" (другая ў алфавіце) вымаўляецца як цвёрды гук «б» у слове «баран», але ў канцы слова ніколі не аглушаецца (у рускім дуб вымаўляецца, як «ДУП", у арабскай мове такога не будзе).

асаблівасці напісання

Арабскія літары даволі складаныя ў напісанні, асабліва для пачаткоўцаў. Дарэчы, "вязьмо" выкарыстоўваецца не толькі арабамі, але і некаторымі цюркскімі народамі, а таксама з людзьмі, размаўляюць на мове пушту або урду. Напісанне ажыццяўляецца строга справа налева.

Сам працэс напісання выглядае так:

1. Спачатку пішацца тая частка літар, пры напісанні якой пяро ад паперы адрываць ня трэба.
2. Далей дадаюцца часткі, якія ўваходзяць у графіку літары, але напісаць іх без адрыву не атрымліваецца. Да іх ставяцца пункту, стромыя і нахільныя рысы.
3. Пры неабходнасці расстаўляюць агаласоўкі.

Само напісанне кожнай літары залежыць ад яе месцазнаходжання ў слове. Арабскія літары часцей за ўсё маюць чатыры віды напісання (асобна якая стаіць, у пачатку ці ў канцы слова, сярэдняя). Выключэнне тычыцца толькі 6 літар: "алиф", якая заўсёды пішацца асобна, а таксама "далеч", "заль", "ра", "зайн" і "вав", якія ня злучаюцца з наступным за імі сімвалам.

Вельмі часта многія людзі, пачаткоўцы вывучэнне арабскай мовы, чытаюць слова ў транслітарацыі. І гэта асноўная памылка. Каб правільна прамаўляць арабскія словы, трэба пачынаць менавіта з вывучэння алфавіту і правільнага вымаўлення кожнай літары. Толькі добра засвоіўшы алфавіт, можна пераходзіць да вымаўлення слоў і пабудовы фраз.