ЗАЗ 968М - танна, і хітра

Аўтамабілі, якія выпускаюцца Запарожскім заводам "Камунар", выклікалі да сябе асаблівае стаўленне, ва ўсякім выпадку, кожны з іх меў сваю мянушку. Пачыналася ўсё з "гарбатага", потым з'явіўся "вушасты", а скончылася гісторыя "мыльніцай". Менавіта так празвалі ў народзе ЗАЗ 968М. Тым не менш, ва ўсіх жыхароў СССР стаўленне да яго было дваякае. Усе над ім паджартоўвалі, распавядалі масу анекдотаў, тым не менш, практычна ўсе, як толькі з'яўлялася магчымасць, былі гатовыя набыць гэты аўтамабіль.

Калі вярнуцца трохі назад, то гісторыя "запарожцаў", як потым сталі называцца гэтыя аўтамабілі, пачынаецца з часоў адлігі. Менавіта тады Саўмін СССР прыняў рашэнне аб выпуску мікралітражных аўтамабіля танней Масквіча. "Хроснымі бацькамі" новай машыны можна лічыць канструктараў Масквіча. У якасці прататыпа быў абраны італьянскі Фіят-600. Аднак вытворчых магутнасцяў і плошчаў для выпуску такой машыны на Масквічу не было, і яна адправілася ў Запарожжы, на завод сельгастэхнікі "Камунар". Так і нарадзіўся "гарбаты" - ЗАЗ 965.

Цяпер можна, умоўна кажучы, перанесціся з 1960-га года, калі з'явіўся ЗАЗ 965, у 1980-ы, калі на дарогу выехаў ЗАЗ 968М - апошняя мадэрнізацыя "запарожца". Гэта быў самы даступны для савецкіх людзей аўтамабіль. Яго цана складала 3500 савецкіх рублёў, цана Масквіча была 5500 рублёў, а Жыгулёў - 7500. Пры адсутнасці якога-небудзь камфорту, сваю чыста вялізная функцыю - даехаць да лецішча, адвезці груз, часцяком больш па вазе сябе самога, дабрацца ў патрэбнае месца - ён выконваў не горш за іншых аўтамабіляў. Акрамя таго, праходнасць па грунтавых дарогах саступала толькі УАЗу.

Мадэрнізаваны "запарожац" знешне выглядаў цалкам прыстойна - кампактны, усе памеры прапарцыйныя, вонкавае аздабленне не мае нічога лішняга. Зніклі паветразаборнікі, якія надавалі папярэднікам "вушасты" выгляд, іх замянілі рашоткі. Ўнутранае аздабленне, асабліва з пункту гледжання сучасных звычак, адпаведнай аўтамабільным патрабаванням прызнаць можна толькі ўмоўна. Тым не менш, нягледзячы на спартанскую прастату абстаноўкі, аўтамабіль паспяхова выконваў асноўную сваю задачу - ён рухаўся. Для асабістага выгоды ў ЗАЗ 968М цюнінг кожны рабіў у меру свайго разумення і магчымасцяў.

Сілавым агрэгатам служыў рухавік з паветраным астуджэннем у 1,2 літра, які развівае магутнасць ад сарака да пяцідзесяці л.з. Гэта была V-вобразная чацвёрка, якая размяшчалася ззаду. Тэарэтычна ў ЗАЗ 968М характарыстыкі былі цалкам прымальныя, хоць менавіта тэарэтычна. Праблем у машыны было шмат - нізкая надзейнасць, перагрэў рухавіка, хуткі знос хадавой і трансмісіі. Аднак усе кампенсавалася дзіўнай цягавітасцю і "ўсёеднасць" рухавіка. Ён працаваў на любым бензіне і алеі, аж да выкарыстання "обратку", прычым нават тады, калі любы іншы ўжо даўно б перастаў.

Але галоўнай вартасцю ЗАЗ 968 была цана. Менавіта яна мірыла людзей з яго недахопамі. Прычым прадпрымаліся спробы неяк палепшыць машыну, перавесці яе на больш высокі ўзровень, але ўсе яны спыняліся на корані, бо ў такім выпадку "запарожац" губляў сваё асноўнае годнасць, а нейкія новыя перавагі заставаліся даволі сумніўнымі.

Гэта быў даступны і танны народны аўтамабіль. Вось прыкладна так і трэба ставіцца да персанажа шматлікіх анекдотаў. ЗАЗ 968М даў у той час савецкім людзям магчымасць дакрануцца да аўтамашыне ў асабістым карыстанні, заклаў асновы культуры прыватнага транспарту і паказаў дарогу, па якой неабходна рухацца далей.